ေရစစ္ပြဲ

မကုန္ႏိုင္တဲ့…ေရ

“ ေရ… ေရ… ေရ…

မိုးေပၚမွာ ေရ…

ေျမၾကီးထဲမွာ ေရ…

ေရေတြကုန္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါဘူးေလ…။  ။

မံုေရြးသား ကဗ်ာဆရာ ကိုရည္ စပ္ခဲ့တဲ့ သီခ်င္းေလးပါ ။ ေရဆိုတာ ကို မကုန္ႏိုင္ဘူးလို႔ ကၽြန္မတို႔အားလံုး ထင္မိခဲ့ၾကမွာ ပါ ။၁၉၉၅ ခုႏွစ္ထဲမွာ အစၥေမးလ္ ဆာရာဂဲလ္ဒင္ (Ismail Serageldin) ဆိုတဲ့ ကမၻာဘဏ္ဒုတိယဥကၠ႒ က “၂၀ ရာစုမွာ ေရနံေၾကာင့္ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုရင္ ၂၁ ရာစုမွာေရေၾကာင့္စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ ” တဲ့ ။

ေရေၾကာင့္ စစ္ပြဲျဖစ္ႏိုင္တယ္တဲ့… ကၽြန္မတခါမွ မေတြးမိခဲ့ဘူး ။ ကုလားစာေရးဆရာမၾကီး ၀ႏၵနသိ၀ ဆိုတဲ့အမ်ိဳးသမီးက ေရစစ္ပြဲမ်ား (water wars) ဆိုတဲ့ စာအုပ္တအုပ္ေရးခ႔ဲတယ္တဲ့ ။ သူ႔မ ေျပာပံုအရ ဆိုရင္ ေရနဲ႔စပ္လ်ဥ္းတဲ့ အေတြးအေခၚ အယူအဆ မွာျဖစ္ေနတဲ့ စစ္ပြဲက အခုကိုျဖစ္ေနတယ္ဆိုပဲ…။

သူမရဲ့ အေတြးအေခၚ အေရးအသားေတြကေတာ့…..

ဘယ္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာပဲ ျဖစ္ေစ ေရဓေလ့ (water culture) တိုင္ပဲေတြြ ျဖစ္ေနတာၾကာပါျပီ ။ ဟိုတေလာက ကၽြန္မ ေဂ်ပူကို ရထားနဲ့သြားတယ္ ။ အဲဒီမွာ မိုးေခါင္ျပၤး အစာေရစာရွားပါးတဲ့ အေၾကာင္းၾကားရလို႔ သြားတာပါပဲ။ ေရေရာင္းတဲ့ ပက္ပစီ ကုမၼဏီကထုတ္လုပ္တဲ့ ေရသန္႔ဘူးက ေရကိုေသာက္ရတယ္ ။ ေရ ေရာင္းတဲ့ေမာ္ဒန္ဓေလ့ ပဲ ။ လမ္းေပၚမွာေတာ့ ေရလွဴေနတဲ့ တျခားေရဓေလ့ တခုရွိေနတယ္ ။ ဒါေလာက္မိုးေခါင္ေရရွား ေနတာပင္မဲ့ ေဂ်ပူလမ္းေပၚက သက္ငယ္တဲေတြေပၚမွာ ေရခ်မ္းစင္ေတြရွိေနတယ္ ။ ေရွးကတည္းက ဓေလ့ပဲ ။ ပိယာဥ (Piyaos) လို႔ေခၚတယ္ ။ မည္သူမဆို လာေသာက္ၾကလုိ႔  ေရအလွဴလုပ္တာပဲ ။ ေရဓေလ့ ႏွစ္ခုမကြာဘူးလား ။ ေရွးေရ ဓေလ့က ေရကိုျမတ္တဲ့ လွဴစရာပစၥည္းအေန နဲ႔ယူဆတယ္ .. ေရဟာ ကုသိုလ္ယူရမဲ့ ပစၥည္း…အသက္ကယ္တ ဲ့၀တၳဳပစၥည္းပဲ  ။ တျခားေရဓေလ့ကေတာ့ ေရကိုေရာင္းကုန္အေနနဲ႔ ပဲၾကည့္တယ္ ။ ေရဟာ ကုမၼဏီေတြရဲ့ထုတ္ကုန္ပဲ .။ ေရာင္းကုန္ေရ ဓေလ့နဲ႔ အလွဴေပးတဲ့ ေရဓေလ့ႏွစ္ခု ရင္ဆိုင္ ေတြ႔ၾကတာမဟုတ္လား ။ ပတ္၀န္းက်င္မွာ အမိႈက္ရွဳတ္မဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ ညစ္ညမ္းေစတဲ့ ပလတ္စတစ္ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ေျမပထ၀ီယဥ္ေက်းမႈရဲ့(ေရအိုးကို ရႊံ႕ နဲ႔ေျမၾကီးနဲ့ လုပ္ထားတာ ကိုး) တိုက္ပဲြေပါ့.. ။စဥ္းစားၾကည့္စမ္းပါ အိႏၵိယျပည္သား ၁ ဘီလ်ံေက်ာ္ဟာ ပလတ္စတစ္ေရဘူးေတြပဲ သံုးမယ္ဆိုရင္ ပလတ္စတစ္ေတြေတာင္ပံုရာပံုေလာက္ထိ ျမင့္မွာပဲ ။ဖ်က္ဆီးလို႔ မရတဲ့ အမႈိက္ေတြ ။

ေရနဲ႔ပတ္သတ္တဲ့ အေတြးအျမင္ (ပါရာဒိုင္း) စစ္ပဲြပဲ ရွင့္ ။ဒါမ်ိဳးကေတာ့ တကမၻာလံုး အေရွ႕ အေနာက္ ေတာင္ ေျမာက္ ေနရာတိုင္းမွာျဖစ္ေနတာပါ ။ ေရဆိုတာ ဘံုဆိုင္ပစၥည္းဆိုတဲ့ ထံုးစံဟာ ၊ ေရကိုပုဂၢလိကပိုင္ပစၥည္းလို ႔ သေဘာထားတဲ့ေလာဘတၾကီး ေကာ္ပိုေရးရွင္း ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ တိုက္ပြဲဆင္ ႏြဲရတာပါပဲ..။ တစ္ဘက္ကေတာ့ လူသန္းေပါင္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေပါ့.. ။ ေနာက္တဘက္ကေတာ့ လက္တဆုပ္စာ ကုမၼဏီ ၾကီးေတြ နဲ႔ ဂလိုဘယ္အဖြဲ႔ အစည္း ကမၻာဘဏ္ WTO ၊ IMF ၊ G-7 အစိုးရေတြေပါ့ရွင္ ။

တကယ္က ပါရာဒိုင္းစစ္ပြဲ တင္မကပါဘူး  ၊ ေသနတ္ေတြနဲ႔ ေလာင္ခ်ာေတြသံုးတဲ့ တကယ့္ေရစစ္ပြဲေတြလဲ ျဖစ္ေနတာပါ ။ ပန္ဂ်ပ္ျဖစ္ေစ ၊ပါလက္စတိုင္းမွာ ျဖစ္ေစ ျဖစ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံ ေရးစစ္ပြဲေတြဟာ မၾကာခဏဆိုသလို ရွားလည္းရွားပါး ၊ အသက္တမွ်လဲ အေရးၾကီးတဲ့ ေရသယံဇာတ အေပၚမွာ အေျခခံတာရွင့္ ။ အီဂ်စ္တို႔ အီသီယိုးပီးယားတို႔ မွာျဖစ္တဲ့ စစ္ပဲြေတြကေတာ့ ထင္ထင္လင္းလင္း ေရေၾကာင့္ျဖစ္ၾကရတာပါ  ။ အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ့ ေရေၾကာင့္လို့ေျပာမဲ့အစား အဲဒါကိုဖံုးကြယ္ျပီး လူမ်ိဳးေရးေၾကာင့္ ၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္ဆိုျပီး ေျပာတာက ပိုဆီေလွ်ာ္တာကိုး ။ ဖံုးလို႔ဖိလို႔လဲ လြယ္တယ္ ။ ျမစ္ၾကီးေတြတေလွ်ာက္မွာ လူမ်ိဳးႏြယ္ေတြ ဘာသာစကားေပါင္းစံု ၊ဓေလ့အမ်ိဳးမိ်ဳးရွိေနၾကတာကိုး ။ ၁၉၈၀ ပန္ဂ်ပ္မွာ ပဋိပကၡျဖစ္ေတာ့ လူေသာင္းငါးေထာင္ေသတယ္ .။အဲဒါျမစ္ေရ ေၾကာင့္ရွင့္ ။ ဒါပင္မဲ့ ဆစ္ခ္ ခဲြထြက္ေရး သမားေတြေၾကာင့္ ျဖစ္သြားတာပါ့ ၊ေရစစ္ပဲြ ဟာ တခါတရံ မွာေတာ့ ဘာသာေရးစစ္ပြဲ ျဖစ္သြားတာ မ်ိဳးလဲ ရွိပါတယ္ ။ ပါလက္စတိုင္းနဲ့ အစၥေရး ေတြဟာ ေရနဲ့ ေျမအေပၚမွာ ျဖစ္တာမဟုတ္ဘူးလား ။ မြတ္စလင္ နဲ့ ဂ်ဴး ပဋိပကၡ လို႔ေတာ့ ထုတ္ေဖၚၾကတာေပါ့…။

ဒါကေတာ့ ေရဓေလ့ နဲ႔ ေရေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ပဋိပကၡေတြ အေၾကာင္းပါ…။ ကၽြန္မတခါမွ မစဥ္းစားဖူး ၊ မေတြးခဲ့ဖူးတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြေပါ့ ။ပဋိပကၡျဖစ္ၾကတယ္ဆိုရာမွာ ေရေၾကာင့္ရယ္လို႔ေတာ့ ပံုေသမဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္..။ သူကေရ အေၾကာင္းေျပာေနတာ ဆိုေတာ့ စပ္ဆက္တာေတြကိုပဲ ေျပာသြားတာေနမယ္..။ ဒါေလးကေတာ့ ကၽြန္မျဖည့္စြက္ေတြးမိတာေလးပါ  ။ ကဲ ကၽြန္မတို႔ဘယ္လိုေျဖရွင္းၾကမလဲ… စဥ္းစားၾကည့္ၾကရေအာင္..။

အိႏၵိယစာေရးဆရာမၾကီး ၀ႏၵနသိ၀ကေတာ့ သူဒီလိုေတြးမိပါတယ္ဆိုျပီး…………..

ေရအတြက္စစ္ပြဲ ၊ ထမင္းအတြက္စစ္ပဲြ ၊ ဇီ၀မ်ိဳးကြဲေတြ အတြက္စစ္ပြဲ ၊ပတ္၀န္းက်င္ အတြက္စစ္ပြဲေတြကို ဒီကမၻာမွာ မျဖစ္ေအာင္ေျဖရွင္းရမယ္ ။ တိုးတက္တယ္လို႔ ေျပာေနလုပ္ေနၾကတယ္ ။ ဖ်က္ဆီးပစ္တဲ့ တိုးတက္ျခင္း (Destructive development) မျဖစ္မွတကယ္တိုးတက္မယ္  ။ ေရအရင္းျမစ္ေတြ ၊ သစ္ေတာေတြနဲ႔ ေျမေအာက္ေရေတြကို ဖ်က္ဆီးတာလဲ အၾကမ္းဖက္တာပဲရွင့္ ။ ျမစ္ေတြ ၊ေရတြင္းေတြကို ညစ္ညမ္းေအာင္ လုပ္တာဟာ အၾကမ္းဖက္နည္း တမ်ိဳးမဟုတ္ဘူးလား ။ အၾကမ္းဖက္သမားေတြက အာဖဂန္နစၥတန္က ဂူေတြထဲမွာခ်ည္းပုန္းေနတာ မဟုတ္ပါဘူး ။ တခ်ိဳ႕က ရံုးခန္းေတြ ၊WTO ရဲ့လြတ္လပ္ေသာကုန္သြယ္မႈ စည္းမ်ဥ္းေတြေနာက္မွာ ပုန္းေနၾကတာေနာ္ ။ က်ိဳတိုစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္မထိုးပဲ ျငင္းတာဟာ ေဂဟစနစ္အၾကမ္းဖက္(eological terrorism) တာပဲ ။

အနာဂတ္မွာ ေရဆိုတာ ကၽြန္မတို႔အတြက္ ရွားပါးပစၥၫ္းျဖစ္ေတာ့မယ္ဆိုတာကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔လိုက္ရတယ္ လို႔ မေတြးမိၾကဘူးလား ။ ခုသူမ ေရးသားထားတာေတြကို ဖတ္ျပီး ကၽြန္မတို႔ လဲအေတြးပြားၾကရေအာင္ေနာ္…. ။ စာဖတ္သူကေရာ ယေန႔ကမၻာမွာ ေရရွားတာ ဘာေၾကာင့္လို႔ထင္ပါလဲ..။ ကၽြန္မတို႔ ေနထိုင္ရာ ကမၻာျဂိဳလ္ရဲ့ သံုးပံု ႏွစ္ပံုဟာ ေရေတြဆိုတာ အားလံုးသိၾကတာပဲ..။ ေရဟာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ ပင္မေသြးေၾကာဆိုတာလဲ အားလံုးနားလည္ထားၾကတာပဲ..။ ကဲဒါဆို ကၽြန္မတို႔ ဘာေၾကာင့္ ေရရွားပါးမႈျပႆနာ ဆိုတာၾကီးကို ရင္ဆိုင္ေနၾကရတာလဲ..။ လူဦးေရတိုးႏႈန္းေၾကာင့္လား..? အဆိုး၀ါးဆံုး အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ေဂဟ စနစ္ကို ဖ်က္ဆီးပစ္ၾကလို႔ပါပဲ ။ ရုပ္ၾကြင္းေလာင္စာေတြ အလြန္အကၽြံသံုးစြဲလို႔ ပတ္၀န္းက်င္ညစ္ညမ္း ၊ ဥတုေဖာက္ျပန္တာေတြေၾကာင့္ ေရၾကီးမယ္ ၊ ဆိုက္ကလုန္းေတြ ၊ မိုးေခါင္တာေတြျဖစ္မယ္ ။ ေရအလြန္အကၽြံ သံုးစြဲတာေၾကာင့္လဲပါပါတယ္ .. ။ေနာက္ဆံုး ေရရွားပါမႈ ျပႆနာဆိုတာကေတာ့ ေလာဘၾကီးျခင္း ၊ နေမာ္နမဲ့နည္းပညာ နဲ႔ သဘာ၀က ေပးႏိုင္တာထက္ပိုျပီး ထုတ္ယူသံုးစြဲ တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္လာတာပါလို႔ ကၽြန္မတို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်လို႔ရပါတယ္…။ ဒီပိုစ့္ေလးက ခုတေလာ ဘေလာ့ေတြမွာ ရာသီဥတုပူတာေတြအေၾကာင္း ၊ ေရးရွားပါးျပတ္လပ္မႈ ဆိုတာေတြ စတဲ့ ပိုစ့္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကို ဖတ္လိုက္ရေတာ့ အားလံုးက လတ္တေလာအေျခအေန ေတြကိုေဖၚျပေနၾကတာေတြပါ..။ တကယ္တမ္းေတာ့ ဟိုးအရင္ကတည္းက ရွိေနျပီးသား ၊ ျဖစ္ေနျပီးသားေတြ ဆိုတာ သိေအာင္ကတစ္ေၾကာင္း ၊ ဘာေၾကာင့္ဒီလိုေတြျဖစ္ရတာလဲ ဆိုတာကိုလဲ သိေစခ်င္လို႔ပါ..။ ဆရာၾကီးလုပ္တာရယ္လို႔ေတာ့ မထင္လိုက္ပါနဲ႔ ။ ကၽြန္မ ဖတ္ထား ၊ မွတ္ထား တာေလးေတြကို ျပန္ေ၀ငွတဲ့ သေဘာပါ..။ ခုလို စိတ္ရွည္ရွည္ ဖတ္ေပးတဲ့ အတြက္ ေက်းဂ်ဴးကမၻာဆိုင္ေရာ….။